Δείξε μου την ταυτότητά σου
Χρίστος Σοροβέλης
Δείξε μου την ταυτότητά σου
Με τον όρο ταυτότητα εννοούμε το σύνολο των πεποιθήσεων, των συναισθημάτων που αφορά το κάθε άτομο και η διασφάλιση της επιτυγχάνεται μέσω της συνοχής των εμπειριών, των ιδεών και των αξιών. Η ταυτότητα βρίσκεται σε συνάρτηση με τη φυσική ύπαρξη του ανθρώπου στην ιστορία και η αίσθηση της βασίζεται στη συνέχεια της ύπαρξης μας στο χώρο και στο χρόνο μέσω της ομοιότητας με την προϋπόθεση ότι και οι άλλοι την αποδέχονται και την αναγνωρίζουν.
Μέσω της ταυτότητας, ο άνθρωπος αναγνωρίζει με ποιους έχει κοινά στοιχεία και με ποιους έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Η ταυτότητα με την ετερότητα δεν διαχωρίζεται, διότι η κάθε πολιτισμική εμπειρία είναι καθαρά υποκειμενική εμπειρία, διαφορετικά κατανοείται για παράδειγμα η έννοια της φουστανέλας από τους Έλληνες και διαφορετικά από τους Μεξικανούς, αφού αντιλαμβάνονται το συγκεκριμένο σύμβολο διαφορετικά. Eξαιτίας λοιπόν αυτής της διαφορετικής κοσμοαντίληψης, της πολιτισμικής ποικιλομορφίας, η οποία εξαρτάται από τις υποκειμενικές εμπειρίες του καθενός από εμάς, πώς δηλαδή κατανοούμε και αντιλαμβανόμαστε τον πολιτισμό και λόγω της διαφορετικής γλώσσας, θρησκείας, κοινωνικής τάξης και ηλικίας, ο άνθρωπος διαχειρίζεται ανάλογα την πολιτισμική διαφορά.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, προκύπτει ότι, όταν αναφερόμαστε για πολιτισμική ετερότητα, οφείλουμε να εξηγήσουμε πως οι πολιτισμοί δημιουργούνται μέσω των κοινωνικών και των ιστορικών διαδικασιών, δεν είναι εσωτερικά αδιαφοροποίητες, διότι δεν είναι όλες ίδιες οι αξίες. Τα άτομα υπάγονται σε ένα οργανωμένο κοινωνικό σύστημα με σύνθετες διαδικασίες με αποτέλεσμα η πολιτισμική πολλαπλότητα να χαρακτηρίζει και τις κοινωνίες και τα άτομα. Στις σύγχρονες βιομηχανικές κοινωνίες, η κρίση της ταυτότητας δεν είναι μύθος αλλά μια σκληρή πραγματικότητα. Ο άνθρωπος μέχρι να αποκτήσει μια λειτουργική ταυτότητα, πειραματίζεται με ποικίλες εναλλακτικές δυνατότητες που συχνά είναι αντιφατικές και αλληλοσυγκρουόμενες, όπως είναι για παράδειγμα οι διαφυλετικές συγκρούσεις. Αυτός ο πειραματισμός έχει ως αποτέλεσμα την ψυχολογική ένταση και αναταραχή του ανθρώπου που την συναντά πολλές φορές και ο εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη.
Η αντιπαράθεση μεταξύ των μειονοτήτων με τις κυρίαρχες, πλεονάζουσες αξίες της κοινωνίας συμβαίνει εξαιτίας της ανάγκης του ανθρώπου να αισθανθεί ότι ανήκει σε ένα οργανωμένο κοινωνικό σύνολο και είναι αποδεκτός από τους γύρω του. Τις περισσότερες φορές, οι μειονότητες αποφεύγουν τις αντιπαραθέσεις, για να μην αναγκαστούν να έρθουν σε δύσκολες καταστάσεις με την κυρίαρχη πολιτισμική τάση. Υιοθετούν τη ξένη κουλτούρα, δίνοντας για παράδειγμα στα παιδιά τους ελληνικά ονόματα με σκοπό να νιώσουν και οι ίδιοι οι γονείς και τα παιδιά τους αποδεκτοί μέσα στην καθημερινότητα τους.
Άλλες φορές, επιδιώκουν να αφομοιώσουν τα ξένα στοιχεία, όπως είναι η κυρίαρχη παράδοση και κουλτούρα και την προσαρμόζουν στο δικό τους πολιτισμό. Αυτή η πολιτισμική αφομοίωση, είναι αρκετά δύσκολη να εφαρμοστεί και το καταφέρνουν κυρίως τα άτομα υψηλού κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου.
Οι μειονότητες που απομονώνονται και είναι εγκλωβισμένοι στις αξίες και στις παραδόσεις τους, αποκτούν εθνοκεντρική συμπεριφορά και δεν έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν ότι η κουλτούρα τους πρεσβεύει το ιδιαίτερο, ανάμεσα στις υπόλοιπες κουλτούρες της κοινωνίας.
Ελλοχεύει ο κίνδυνος να θεωρηθεί η ταυτότητα ως μοναδική και οτιδήποτε διαφέρει ή είναι ενάντια στη δική μας, να το υποτιμούμε και να το αντιμαχόμαστε. Για αυτό τον λόγο, χρειάζεται να θεωρήσει ο άνθρωπος την ταυτότητα ως σύνθεση, ως πολλαπλότητα, και να γνωρίσει την εθνική του ιστορία ή ακόμα τη θρησκεία που πρεσβεύει, ως στοιχεία προσμείξεων. Μ΄ αυτό τον τρόπο, αποφεύγονται οι κοινωνικές εντάσεις και δεν υπάρχει όξυνση των αντιπαραθέσεων.
Όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως εθνικότητας, φυλής, γλώσσας, ιδεολογίας ή άλλων διαφορετικών χαρακτηριστικών, πρέπει πρώτα να αποκτήσουν συνείδηση αποδοχής των συνανθρώπων τους, που δεν ανήκουν στην ίδια πολιτισμική μονάδα με αυτούς. Το άτομο γνωρίζει καλύτερα τον εαυτό του, όταν γνωρίσει τον συνάνθρωπό του. Είναι δυνατόν να επιτευχθεί η κοινωνικοποίηση των ανθρώπων, να δημιουργήσουν μια ταυτότητα και να οικοδομήσουν σχέσεις επικοινωνίας, αμοιβαίας συνεργασίας και συντροφικότητας, με στόχο και σκοπό την ειρηνική συνύπαρξη τους.
Χρίστος Σοροβέλης
(Φιλόλογος, Συγγραφέας)
Χρίστος Σοροβέλης
Ο Χρίστος Γρ. Σοροβέλης γεννήθηκε στο Αγράμπελο Ξηρομέρου Αιτωλ/νίας και ζει στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής. Έχει master Επιστήμης Αγωγής. Ασχολείται με τη διδασκαλία – μελέτη της ελληνικής ποίησης, καθώς και με τη διδασκαλία και την έρευνα της ελληνικής και ευρωπαϊκής Φιλοσοφίας. Συντάκτης λογοτεχνικών θεωρητικών κειμένων, φιλοσοφικών και ιστορικών δοκιμίων. Από το 2013 είναι συντάκτης στον πολιτιστικό ιστότοπο: τοβιβλίο.net. Έχει τιμηθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Αποτελεί μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.
ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
- Ποιητική Συλλογή «Υπάρχω, αν και δε με γνωρίζουν», από τις εκδόσεις Σοκόλη (2012)
- Επιλεγμένος από την Ποιητική Ακαδημία (2018) σε μια συλλεκτική έκδοση μεταξύ των νέων ποιητών με την επιμέλεια του ποιητή Δημήτρη Ιατρόπουλου
- Έκδοση της νουβέλας «Οι Συνοδοιπόροι» (2018) από τις εκδόσεις Όστρια
Συμμετοχές σε συλλογικές εκδόσεις:
• Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο 2015 https://thermoyiannis.gr/συλλογικά-έργα/καλλιτεχνικό-ημερολόγιο-2015/
• Επίλεκτον: Όταν η ζωγραφική συναντά την ποίηση. Πολυτελές επετειακό λεύκωμα για την συμπλήρωση 7 δημιουργικών ετών των Εκδόσεων Όστρια. Συλλογικό έργο που περιλαμβάνει έργα ζωγράφων και ποιητών, 2019. https://www.bookworld.gr/gr/book/bkid/240818/epilekton-otan-i-zografiki-sunanta-tin-poiisi