«Επί των Ανθέων 1… Ευ-ποιήματα-Ευ-λογήματα»
Γιατί γράφτηκε το βιβλίο αυτό… Ευμορφία Καλύβα
* * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Στην έκδοση «Επί των Ανθέων 1… Ευ-ποιήματα-Ευ-λογήματα» ο ποιητής και κριτικός Αντώνης Σαμιωτάκης διανθίζει με το λόγο του ποιήματα που τον παρέσυραν στα δικά τους αισθαντικά μονοπάτια.
Μια έκδοση όπου ο συγγραφέας ακολουθεί με αγάπη και παιδικό ενθουσιασμό 45 ΠΟΙΗΤΕΣ & 19 ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΥΣ αφήνοντας τον λόγο του να υπερβαίνει τον ίδιο, αλλά και τα έργα τους.
Τούτο το έργο είναι πρωτότυπο και διπλά ωραίο. Κυρίως είναι «ωραίο» με την ετυμολογική έννοια της λέξης. Eίναι δηλαδή στην ώρα του! Είναι ένα φρούτο που έδρεψε ο ποιητής Αντώνης Σαμιωτάκης από την ασυγκράτητη, αχόρταγη κι αγιάτρευτη βουτιά που κάνει εδώ και πολλά χρόνια, στον ωκεανό της ελληνικής γλώσσας.
Εθελοντικά ως δόκιμος ποιητής, αλιεύει μέσα στις λεξικογραφικές του αποτυπώσεις σε κάθε ευκαιρία που βρίσκει. Έχει καταφέρει να μας χαρίσει ένα αρκετά μεγάλο έργο, με ποιητική και γλωσσολογική αξία και οφείλουμε να του αφιερώσουμε κάποιες βραδιές, ώστε να γνωριστεί περισσότερο έξω από τις βιβλιοθήκες μας.
Οι σχέσεις του με τα ηλεκτρονικά και το διαδίκτυο δεν είναι οι καλύτερες, μια και δεν το διδάχτηκε ποτέ. Η παιδική του όμως περιέργεια, διατηρείται ακέραια και επιμένει παρά τις δυσκολίες αυτές να μπαίνει και να αναζητά την ποίηση.
Μπαίνει στο internet, και στη ροή της οθόνης του παρατηρεί ό,τι περνά, μια και δεν μπορεί να κάνει συγκεκριμένη αναζήτηση.
Εκείνο που κεντρίζει, όσο περνούν τα χρόνια, την οξυδέρκειά του και τον βγάζει από την ποιητική του εσωτερικότητα, είναι το εννοιολογικό περιεχόμενο, εκεί που βρίσκει κάθε φορά κι ένα ταξίδι.
Για τον εμπνευστή αυτού του έργου, το να καταπιαστεί με το λόγο και τα κείμενα άλλων συγγραφέων, είναι μια άλλη πνευματική άσκηση. Όχι των άλλων γενικά, αλλά αυτών που τον οδήγησε η επιλεκτική του, μα κι αυτόματη αντίδραση, όσων έλαχε να περάσουν από εμπρός του.
Ξεκινά από το ποίημα που διαβάζει, και με αφορμή αυτό, οραματίζεται την σκέψη των ανθρώπων που σκόνταψε πάνω τους το ηλεκτρονικό ποντίκι του. Εκεί σταματά ο χρόνος του ρολογιού του και κάπου εκεί ξεκινά το ταξίδι. Ένα ταξίδι που οι λέξεις ερεθίζουν τα σοκάκια της σκέψης του και την οποία θα θελήσει, σε αυτήν την περίπτωση του ανθολογίου, να τη μοιραστεί μαζί μας.
Τον φαντάζομαι και είμαι σχεδόν βεβαία, πώς όταν του ήρθε αυτή η ιδέα, ξεφύλλιζε τα αρχεία του σα να ανακάλυπτε ένα παλιό ξεχασμένο παιχνιδάκι του.
Κι έτσι κάπως, αποθησαυρίζοντας το υλικό του, συνειδητοποιεί πως υπήρξε πολλές φορές υποκείμενος σε αυτό το συναίσθημα, της εναρμόνιας ήβης δηλαδή, που συχνά τον ανεβάζει στον δικό του Όλυμπο.
Για τον ερευνητή της γλώσσας Αντώνη Σαμιωτάκη το ποίημα και οι λέξεις, δεν είναι ένα άγαλμα ακίνητο, αλλά αυτό που το κοιτά κι αγάλλεται η ψυχή του και γιατρεύεται από άλλες ασχήμιες της ζωής και της σύγχρονης πραγματικότητας.
Κοιτάζει ένα ποίημα, και η ανάγνωσή του είναι αγαλλίαση και καλοσχηματισμένο συναίσθημα, που θέλησε να το αποτυπώσει και να μας το χαρίσει.
Έρευνες για την αφηγηματική τεχνική ανακάλυψαν πως «ο Όμηρος κάνει καλό στην καρδιά». Εμείς θα πούμε πως
«η ποίηση που ενώνει κάνει καλό στην καρδιά».
Για τον ποιητή Αντώνη Σαμιωτάκη, η σωματική του κατάσταση συμπορεύεται με την ψυχική. Αποζητά την ελευθερία του συναισθήματος, που γεννιέται όταν εισχωρεί με ενσυναίσθηση μέσα στους στίχους και στις λέξεις. Εκεί ο κριτικός ανακαλύπτει γέννες, ανθούς και κήπους… και μουσικά κουτιά.
Είναι ένας, κατ΄ επιλογήν, ανήλικος μαθητής της γλώσσας.
Δεν θέλει να σηκωθεί από το θρανίο του, σε μια δια βίου εκμάθηση και ταχτάρισμα της γλώσσας. Κατεργάζεται τις λέξεις και τη γλώσσα, με το ευγενικό του αισθητήριο, αλλά μαζί και τον πλούσιο συναισθηματισμό του.
Το συγγραφικό και γλωσσολογικό του πάθος τον οδηγεί σε ένα γεωγραφικό τόπο αυτοδημιούργητο και τον μαγεύει…
Ο µεγάλος μας ποιητής και ακαδηµαϊκός Νικηφόρος Βρεττάκος είπε:
«Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φως θα ελιχθώ προς τα πάνω, όπως ένα ποταµάκι που µουρµουρίζει. Κι αν τυχόν κάπου ανάµεσα στους γαλάζιους διαδρόµους συναντήσω αγγέλους, θα τους µιλήσω Ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε Μεταξύ τους µε µουσική.»
Ο συγγραφέας και κριτικός Αντώνης Σαμιωτάκης αφήνεται στην εννοιολογική αποσαφήνιση και την αρμονική δρομολόγηση των συναισθημάτων. Βρίσκεται σε ένα τόπο άλλο, όπου μια οικουμενικότητα διέπει όλους όσους σχολιάζονται στο βιβλίο. Όλοι καθυποτάσσονται και υποκύπτουν ευλαβικά, όχι στον Αντώνη Σαμιωτάκη μα στη μάνα γλώσσα, γιατί αυτό ακριβώς αισθάνεται.
Το συναίσθημά του ξεχειλίζει, διαβάζοντας ένα-ένα τα κείμενα που πέφτουν στην αντίληψή του. Έτσι που ο ίδιος όντας σπουδαίος ποιητής, με μεγάλη ευκολία και απλότητα αποθαυμάζει και λαχταρά να κάμει τα αποκαλυπτήρια, ως να είναι αυτός το αηδόνι που κελαηδά αντί αυτού, σε κάθε σχολιασμό.
Οι λέξεις του καθαρά λυρικές, είναι μικρά κελαηδίσματα, επαινετικά αλλά και συμπονετικά.
Ο ποιητής καθώς διαβάζει εμπίπτει πότε σε ποιητική διάθεση και πότε σε κριτική, πότε στη θέση του εξερευνητή και πότε του διδασκάλου.
Βυθισμένος στον ποιητικό του οίστρο και τα καλαισθητικά θέλγητρα όσων διάβασε, αυτομαγεύεται και αυτό είναι το απόλυτο οπιούχο, αναλγητικό, ψυχοδραστικό μυστικό του.
Ο Αντώνης Σαμιωτάκης είναι ένας ταπεινός λάτρης της ελληνικής γλώσσας. Η λύτρωσή του μέσα από τη χαρά της γλώσσας μας, από οικεία μετατρέπεται σε θεϊκή. Τα κεράσματά του, νέκταρ και αμβροσία, όπως τα γευόμαστε μέσα από τα σχόλιά του.
Τον ευχαριστούμε που έτυχε να πέσουν οι λέξεις μας στην ροή του λόγου του και αισθανόμαστε, υπό την σκέπη της στοργικότητάς του, πνευματικά του παιδιά, αφού καταφέραμε να κεντρίσουμε την προσοχή του και να γράψει έστω αυτές τις λίγες γραμμές για τον καθένα μας.
Ο Αντώνης Σαμιωτάκης. που έχει ακόμη πολύ λογοτεχνικό υλικό, ώστε να εκδώσει έργα του, προτίμησε να τυπωθεί αυτό το πρωτότυπο έργο του, που δεν είναι ένα κοινό ανθολόγιο (εξού και ο τίτλος ευ-λόγιο) αλλά δεν είναι ούτε κριτική.
Είναι μια «συλλογική κριτική» όπου όλα μαζί, ποιήματα, σχολιασμοί και εικαστικά έργα, αποτελούν ένα δικό του κήπο.
Προσπάθησε και πιστεύω τα κατάφερε, να μας χαρίσει ως έκπληξη το μικρό βαζάκι του, με τα αποστάγματα του ενθουσιασμού του, αλλά και του τόσο μεστού και πλούσιου λόγου του.
Μας τιμά ιδιαίτερα το γεγονός πως τύχαμε στον διαδικτυακό του δρόμο, και απέδειξε πως τελικά το διαδίκτυο έχει οφέλη.
Να ανακαλύπτουμε ο ένας τον άλλο και να γνωριζόμαστε μέσα από κοινές αδυναμίες κάτω από τον ίδιο ουρανό.
Ο Αντώνης Σαμιωτάκης είναι Ποιητής, Κριτικός Λογοτεχνίας, Διευθυντής & Ιδρυτής του Πειραματικού Μουσείου Λογοτεχνίας, και Αντιπρόεδρος του συλλόγου «ΛΙΝΟΣ».
Ευμορφία Καλύβα (Ποιήτρια – Γεωλόγος)
(Ομιλία κατά την παρουσίαση της έκδοσης
Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2020, Πολυχώρος “Αίτιον”)