«ΕΡΜΗΤΙΚΕΣ ΛΑΜΠΙΔΕΣ» ποίηση Κώστα Ευαγγελάτου
από τις εκδόσεις “Άπαρσις”
* * * * * * * * * * * *
Έχει κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις “Άπαρσις“ η πρόσφατη ποιητική συλλογή του εικαστικού, λογοτέχνη, θεωρητικού τέχνης Κώστα Ευαγγελάτου, με τίτλο “Ερμητικές Λαμπίδες”. Η συλλογή περιλαμβάνει τρεις ποιητικές ενότητες που αναδεικνύουν με επαγωγικό τρόπο την κοινωνική και φιλοσοφική συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου. Με έντονες αντιθέσεις, συνειρμούς, οράματα και ιδέες που μας κυκλώνουν μυστικιστικά, αλλά και ρεαλιστικά σαν “λαμπίδες γνώσης” η συλλογή αυτή είναι το ποιητικό απόσταγμα μιας πορείας πνευματικής αναμόχλευσης και λυρικών συναισθημάτων επιγραμματικού ύφους. Τα ποιήματα “Απογείωση”, “Έκτακτο Ανακοινωθέν: Οι πρόσφυγες θα ζούνε στα Μουσεία”, “Η αρχή”, “Επιγράφημα για την Μαρία Κάλλας”, “Νόρμα”, έχουν δημοσιευτεί στο ετήσιο λογοτεχνικό τεύχος «Λογοτεχνική Χρονιά» της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (ΕΕΛ).
Το εξώφυλλο και τα σχέδια της έκδοσης είναι του Κώστα Ευαγγελάτου.
H Άννα Χ. Μαρκοπούλου, Δρ. Επιστημών της Αγωγής του Παν/μίου της Σορβόννης (Paris V – René Descartes) επισημαίνει σε κείμενο της: Η λέξη που κλείνεται ερμητικά στον εαυτό της, ενώ ταυτόχρονα, αναδύεται στο φως σαν λαμπίδα, συνυφαίνει την ποιητική διαλεκτική του Κώστα Ευαγγελάτου στην νέα του ποιητική συλλογή με τίτλο: «Ερμητικές Λαμπίδες».
Το ερμητικά κλειστό φώς των «λαμπίδων» είναι παράδοξο:
Το ξεκλειδώνει ο χρόνος με τα κλειδιά της «σταθερής συμμετρίας», μέσα από την ηρακλείτεια «παλίντροπον αρμονίην» της ποίησης και της λογικής. Έτσι ξεπροβάλλει, σαν σε «ξέφωτο δάσους», ο χρόνος του ανθρώπου, μέσα από «σπασμένα κομμάτια» και «παλίμψηστα μνήμης» που «αναζητούν δίχτυ» για να συνυφάνουν «το τακτικό και το άτακτο», τις «αναλλοίωτες ιδέες» με τα μεταβλητά και «ατελή συναισθήματα».
Ποιήματα του Κώστα Ευαγγελάτου
Επίγραμμα I
Μέρα μνημόσυνης αγάπης
σκόρπισα άνθια στα πωριά
και άλειψα τα κάγκελα
με συλλαβές συγγνώμης.
Επίγραμμα II
Τρέμουν διάσπαρτοι αρμοί
στη σεισμική φορά της γης.
Στο κάτοπτρο της μνήμης
τα χνώτα των εγκάτων της.
Αντιφάσεις
Γλυπτά στο δημόσιο χώρο
αριστουργήματα της τέχνης
τα καταστρέφουν βάνδαλοι…
Έργα φτιαγμένα από σκουπίδια
φυλάσσονται νυχθημερόν
σε συλλογές μουσείων…
Το ελλιπές της σύλληψης
σε είδωλα πραγμάτων
αντεστραμμένου κόσμου
χτίζουν σαθρά μα σταθερά
το εχθρικό της «τέχνης» έργο
σπασμένο κάτοπτρο ιδεών
σε κάτασπρες αίθουσες
με σκοτεινές οθόνες.
Εκτακτο Ανακοινωθέν – Οι πρόσφυγες θα ζούνε στα Μουσεία.
Η Είδηση ατόφιος κεραυνός.
Ανοίγουν όλα τα Μουσεία!
Οι πρόσφυγες θα ζούνε σε αυτά!
Ανάμεσα σε αγάλματα και αγγεία
και των βωμών τη στείρα αθανασία
οι τάλανες θα βρουν απανεμιά
από το φόβο και την κακουχία
με αλληλέγγυα ασυλία!
Στρώνουν χαλιά σε δάπεδα αρχαία.
Γεμίζουν σάκους κάθε τους γωνιά.
Σε σαρκοφάγους και γλυπτά
θρηνούν την άτυχη γενιά.
Στα αίθρια που λάμπουνε φριχτά
με φως που προμηθεύουν Ερινύες
ανάβουν μύριες νοσταλγίες
και ζωντανεύουν τους βωμούς.
Καυτές του έρωτα ροπές
οι οργασμοί που αυγατίζουν
σαν σύμβολα της τέχνης που διαπερνά
τα τείχη που δεσμώτες καθορίζουν.
Σε διαδρόμους τέχνης φωτεινούς
που οδηγούν στη θέρμη της εστίας
καρπώνονται τα λύτρα της λατρείας
ε χώρους των Μουσείων ιερούς.
Κώστας Ευαγγελάτος
Costas Evangelatos – Greek artist, poet and theorist
Ο Κώστας Ευαγγελάτος γεννήθηκε στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς το 1957. Ασχολήθηκε συστηματικά με τη ζωγραφική και την ποίηση από μικρή ηλικία.
Το 1973-74, έγιναν οι πρώτες ατομικές εκθέσεις του στο Δημαρχείο Αργοστολίου και στο Μορφωτικό Κέντρο Ιθάκης, με τα εφηβικά του έργα. Παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου σε ελεύθερα εργαστήρια στην Αθήνα, με τον ζωγράφο, κριτικό τέχνης Γιώργο Φωκά και τον Γ. Βογιατζή (1976-1979) και σπούδασε παράλληλα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1981 στο Παρίσι συνδέθηκε με πρωτοποριακούς καλλιτέχνες και διανοουμένους, διαμόρφωσε την προσωπική “βιωματική” του έκφραση και θεμελίωσε τις αισθητικές του αρχές.
Μετά την στρατιωτική του θητεία (1983) σπούδασε με υποτροφία εικαστικά και θεωρία της σύγχρονης τέχνης στο Μανχάταν της Νέας Υόρκηs (Παν/μιο The New School for Social Research), στις τάξεις του Allen David και της Pearl Ehrlich, ενώ εξέθεσε στη Νέα Υόρκη τις Σωματογραφίες και τις Εννοιολογικές συνθέσεις του.
Εργάστηκε επίσης στο ατελιέ συντήρησης φωτογραφιών Jose Orraca.
Στη Νέα Υόρκη, στο Ρότζεστερ και στη Βοστώνη δημιούργησε τολμηρές performance-ζωντανά εικαστικά έργα με διεθνή απήχηση.
Το 1986 ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής της γκαλερί DADA στην Αθήνα, ενώ το 1990 ίδρυσε την ομάδα σύγχρονης τέχνης ARΤ STUDIO “EST”.
Παράλληλα με τη ζωγραφική έχει ασχοληθεί με γλυπτικές κατασκευές, επιζωγράφιση γεωμετρικών αντικειμένων, ψηφιακές εικόνες και εικαστικά περιβάλλοντα.
Το 2000 γυρίστηκε από τον σκηνοθέτη Γιαν Ράσελ η ταινία «Κώστας Ευαγγελάτος – ο Έλληνας Νάρκισσος», για το Αγγλικό CHANNEL 4.
Επίσης το βιντεο-φίλμ costasest της Αγγέλα Μυλωνάκη, που προβλήθηκε το 2007 στον πολυχώρο Ιανός στην Αθήνα.
Έχει παρουσιάσει θεματικές σειρές έργων του σε ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Νέα Υόρκη, Ρότσεστερ, Αρέτσο, Αβινιόν, Σαντιγί, Παρίσι, Γλασκόβη (Winterschool), Άμστερνταμ, Λευκωσία και σε πολλές Ελληνικές πόλεις και νησιά.(Κεφαλονιά, Ιθάκη, Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Λευκάδα, Ναύπλιο, Σύρο, Μύκονο, Τήνο, Χανιά- Κρήτης, Ερεσσό- Μυτιλήνης, Ξάνθη, Καλαμάτα, Κόρινθο κ.α.). Εχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς συναντήσεις στην Βαρκελώνη, Βαρσοβία, Σβέτσιγκεν, Σέρατζ, Αμιένη, Λίλ, Γκέτενμποργκ (European Echoes), Σαντιάγκο, Μπουένος- Άιρες, Νέα Υόρκη, Ρώμη, Μπολόνια, Μόσχα, Περούτζια, Μίντεν, Σιάτλ κ.ά.
Έχουν εκδοθεί βιβλία και λευκώματα με αισθητικά δοκίμια, ποιήματά του σε οκτώ συλλογές (1975-2011), λιθογραφικά έργα, εικαστικά Ημερολόγια (2008-2015) και έχει κοσμήσει λογοτεχνικές και επιστημονικές εκδόσεις. Διατύπωσε τις θεωρητικές του απόψεις με διαλέξεις, άρθρα και βιβλία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (RAMSHORN, Drama Centre, Γλασκώβη 1994) κ.α. Το 2003 και το 2007 συνεργάστηκε εικαστικά με την Όπερα Δωματίου Αθηνών σε όπερες του Μενότι και του Περγκολέζι. Είναι μέλος επιστημονικών, ιστορικών, καλλιτεχνικών και λογοτεχνικών οργανισμών, του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών κ.ά.
Στην ανεξάρτητη εικαστική πορεία του έχει τιμηθεί με βραβεία, εύφημες μνείες και επαίνους από πνευματικούς φορείς και καλλιτεχνικούς συλλόγους.
Έργα του ανήκουν σε συλλογές, όπως στη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος, στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, στo Mουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης της Φιλοσοφικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών, στην «ΤΕΧΝΗ» – Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρία, στην Πινακοθήκη της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη, στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος-ACG Collection, στο Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη, στο ΓΕΝ, στο Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στη Λευκωσία, στο Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας, στην Εραλδική και Γενεαλογική Εταιρεία Ελλάδος, στη Δημοτική Πινακοθήκη Ιθάκης, στην Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, στην Πινακοθήκη Δήμου Κέρκυρας, στο Ιόνιο Παν/μιο στην Κέρκυρα, στο Κοργιαλένειο Μουσείο στο Αργοστόλι, στο ΑΤΕΙ στο Αργοστόλι, στο Μουσείο του Σέρατζ στην Πολωνία, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο-Δήμος Θεσσαλονίκης, στην Ελληνική Πρεσβεία στη Γαλλία , στο Ελληνικό Προξενείο και στο Προξενείο της Κύπρου στο Παρίσι, στη Foundation Hellenique – Cite International στο Παρίσι, στο Παν/μιο Fordham στο Μανχάταν, στη Βιβλιοθήκη του Le Centre de Sevres στο Παρίσι, στο Fordham University at Lincoln Center στη Νέα Υόρκη, στην Πινακοθήκη του Παν/μίου του Leeds στην Αγγλία κ.ά. Το 2000 ίδρυσε στο Αργοστόλι την Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa ΡΟΔΟΠΗ, όπου τους θερινούς μήνες παρουσιάζει εκθέσεις, καλλιτεχνικά και λογοτεχνικά δρώμενα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (1975-2015)
• Ποιήματα 1973-’75. 1η έκδοση. Αθήνα: Επτάλοφος, 1975.
• 2η έκδοση με προσθήκη νέων ποιημάτων. Αθήνα, 1976.
• Γραφήματα 1977. Αθήνα, 1978.
• Η τολμηρή επίλυση. «Τονικό συμφωνικό ποίημα σε Οοοο μείζωνα», Α΄ γραφή. Αθήνα, 1977.
•Το δωμάτιο (έκδοση τέχνης, σχέδια: D. Yeros, photo: Ρωμύλος Παρίσης). Αθήνα, 1980.
• Μυθογράφημα. Αθήνα, 1983.
• Η τετραλογία της υγρασίας. Αθήνα: Χάος και κουλτούρα, 1993.
• Η οθόνη των ονομάτων. Αθήνα: Απόπειρα, 1996.
• Η ροπή της μνήμης. Αθήνα: Απόπειρα, 1999.
• Αλέα προσομοίων (συγκεντρωτική έκδοση του ποιητικού του έργου). Αθήνα: Απόπειρα, 2002.
• In the small mirror. (forward by Matthew Jennett). Athens: Apopeira, 2003.
• Η ελεγεία των Εκβατάνων. Αθήνα: Απόπειρα, 2006.
• Εγκάρσια Πτήση. (επιλογικό κείμενο δρ. Ηλίας Τουμασάτος). Αθήνα: Απόπειρα, 2011.
• Chemins enchevêtrés, Athènes-Paris: Sylloges, 2011, 2012.
• Πολύσμιγος Αίνος. Αθήνα: Συλλογές, 2014.
• Offrandes Seculaires, Athènes-Paris: Sylloges, 2015.
Δοκίμια:
• Ιδεογραφική σμίλη. Αθήνα: Συλλογές, 1997.
Λευκώματα:
• Προσωπογραφίες και συνθέσεις, 17ος- 2ώνας. Συλλογή Κοργιαλενείου Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου. Κείμενο και αισθητική επιμέλεια έκδοσης: Κώστας Ευαγγελάτος. Επιστημονική επιμέλεια: Γεώργιος Ν. Μοσχόπουλος. Αργοστόλι: Κοργιαλένειο Ίδρυμα, 2004.
• Εξεικονίσεις. Κείμενο: Νίκος Μοσχονάς. Αθήνα: Περίπλους, 2005.
• SCRIPTORIUM. Κείμενο: Χρύσανθος Α. Χρήστου. Αθήνα: Έκδοση Π.Ο.Δ.Α.- του Δήμου Αθηναίων, 2010.
• ΚΩΣΤΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ / COSTAS EVANGELATOS ART-EST, Θεσσαλονίκη: ΑrtLine and Gennesis, 2010.
Κριτικές εκδόσεις για το έργο του:
• Η αισθητική ενατένιση του Κώστα Ευαγγελάτου. Δοκίμιο εικαστικού ήθους. Κείμενο: Λεόντιος Πετμεζάς. Πρόλογος: Ιωάννα Καρατζαφέρη. Αθήνα: Συλλογές, 2001.
• Κριτικές προσεγγίσεις στην ποιητική «Αλέα» του Κώστα Ευαγγελάτου. Συλλογικό, Αθήνα: Συλλογές, 2003.
• Κριτικές προσεγγίσεις στην ποιητική «Ελεγεία» του Κώστα Ευαγγελάτου. Συλλογικό, Αθήνα: Συλλογές, 2008.
Θεωρητικά κείμενα περί τέχνης του Κώστα Ευαγγελάτου σε συλλογικές εκδόσεις:
• Πολιτισμός, Επικοινωνία, Παγκοσμιοποίηση. Επιστημονική επιμέλεια: Κώστας Αντ. Πετράκης, Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ Α.Ε- Economia PUBLISHING, 2011.
• Κριτική της Τέχνης. Κριτική της Κοινωνίας. Επιμέλεια: Βασίλης Φιοραβάντες. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Νησίδες, 2011.
• Προς τη ΝΕΑ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ. Κριτική της Τέχνης, Κριτική της Παγκοσμιοποίησης. Επιστημονική επιμέλεια: Βασίλης Φιοραβάντες. Αθήνα: Εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, 2012.
• Νέα Ανθρωπολογία και Μοντέρνα Τέχνη. Επιστημονική επιμέλεια: Βασίλης Φιοραβάντες. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις ΖΗΤΗ, 2014.
Στα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις “Άπαρσις”
Μυκηνών 9, Κεραμεικός, 104 35 Αθήνα
Τηλ: 215 5155 600
[email protected]