«Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή»
«Andrey Tarkovsky. A cinema prayer»
Μια παραγωγή του Ινστιτούτου Αντρέι Ταρκόφσκι,
σε σκηνοθεσία του γιου του Ταρκόφσκι, Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι.
«Η Τέχνη είναι μια από τις λιγότερο εγωιστικές ανθρώπινες απόπειρες. Το νόημα της Τέχνης είναι η προσευχή. Είναι η προσευχή μου. Και αν είναι η προσευχή μου να γίνει και προσευχή άλλων, τότε η Τέχνη μου θα έρθει πολύ κοντά στους άλλους.» Αντρέι Ταρκόφσκι
Ντοκιμαντέρ
Ρωσία, Ιταλία, Σουηδία, 2019
Παραγωγή: Ινστιτούτο Αντρέι Ταρκόφσκι
Σκηνοθεσία: Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι
Σενάριο: Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι
Φωτογραφία: Αλεξέι Ναϊνέντοφ
Μοντάζ: Μιχαήλ Λεχιγιόφσκι, Αντρέι Αντρέγιεβιτς Ταρκόφσκι
Διάρκεια: 97 λεπτά
Διανομή: Carousel FILMS
ΣΥΝΟΨΗ
H ζωή και το έργο του μεγάλου δημιουργού, με τον ίδιο τον Αντρέι Ταρκόφσκι στον ρόλο του αφηγητή. Μέσα από εξαιρετικά σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό μοιράζεται μαζί μας τις αναμνήσεις και τις σκέψεις του. Η παιδική του ηλικία, οι γονείς, οι κινηματογραφικές του δημιουργίες, οι σχέσεις του με την πολιτική εξουσία, η εξορία, η επαφή με το Θείο, η ζωή και ο θάνατος, η τέχνη.
Η αφήγηση συνοδεύεται από ηχογραφήσεις ποιημάτων του Αρσένι Ταρκόφσκι, πατέρα του Αντρέι Ταρκόφσκι, που ακούγονται για πρώτη φορά με τη φωνή του μεγάλου ποιητή. Μαζί, σπάνιο υλικό από τη ζωή του Ταρκόφσκι, τα γυρίσματα των ταινιών του, τα μέρη που έζησε σε Ρωσία, Ιταλία και Σουηδία.
Εν συντομία…
Ο Αντρέι Αρσένιεβιτς Ταρκόφσκι ή Ταρκόβσκι, (4 Απριλίου 1932 – 29 Δεκεμβρίου 1986) ήταν Ρώσος σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Ανήκει στους κορυφαίους εκπροσώπους του ρωσικού κινηματογράφου, ίσως ένας από τους σημαντικότερους μετά τον Σεργκέι Αϊζενστάιν (πρωτοπόρο σκηνοθέτη και θεωρητικό του σοβιετικού και παγκόσμιου κινηματογράφου).
Η συνολική συνεισφορά του Αντρέι Ταρκόφσκι στον κινηματογράφο είναι μοναδική, γνήσιος οραματιστής αναζητούσε μια μορφή κινηματογραφικής γλώσσας πιο κοντινής στους ποιητικούς ρυθμούς παρά στις παραδοσιακές αφηγηματικές δομές του κινηματογράφου, και μέσω αυτής της ποιητικής μορφής, εξερεύνησε τη δυνατότητα εξιλέωσης του ανθρώπινου γένους.
«Μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας σε σχέση με τον κόσμο που μας περιβάλλει είτε με ποιητικά είτε με περιγραφικά μέσα. Εγώ, προσωπικά, προτιμώ να εκφράζομαι χρησιμοποιώντας μεταφορές. Να κάνω μια διευκρίνιση: μεταφορές και όχι συμβολισμούς. Ένα σύμβολο περικλείει μέσα του ένα συγκεκριμένο νόημα, συγκεκριμένη διανοητική φόρμουλα, ενώ η μεταφορά είναι μια εικόνα. Μια εικόνα που διαθέτει τα ίδια διακριτικά χαρακτηριστικά με τον κόσμο που αναπαριστά. Μια εικόνα – σε αντιδιαστολή με ένα σύμβολο – είναι απροσδιόριστη ως προς το νόημα. Δεν μπορεί κάποιος να μιλάει για τον απέραντο κόσμο χρησιμοποιώντας μέσα που είναι συγκεκριμένα και πεπερασμένα. Μπορούμε να αναλύσουμε την φόρμουλα που αποτελεί ένα σύμβολο, ενώ η μεταφορά είναι αυθύπαρκτη οντότητα, κάτι σαν ένα μονώνυμο. Διαλύεται σε κάθε προσπάθεια περαιτέρω ανάλυσης». Αντρέι Ταρκόφσκι
Υιοθέτησε μια μεταφυσική οπτική που ως και σήμερα γίνεται μόνο εν μέρει κατανοητή. Η φιλοσοφική πυκνότητα της δουλειάς του τροφοδοτούνταν από μια αυξανόμενη αίσθηση συναισθηματικής αναγκαιότητας καθώς αναζητούσε την πνευματική αναγέννηση μέσα στις καταρρέουσες δομές του πολιτισμού.
Η κινηματογραφική γλώσσα του Ταρκόφσκι τροφοδοτούνταν από τους Μιχαήλ Ρομ και Αλεξάντερ Ντοβζένκο στην κινηματογραφική σχολή της Μόσχας όπου μαθήτευσε, αλλά και από τους μεγάλους αγαπημένους του, Λέων Τολστόι, Ινγκμαρ Μπέργκμαν.
«Υπάρχει πάντα το νερό στις ταινίες μου. Μου αρέσει το νερό, ιδίως τα ρυάκια. Η θάλασσα είναι απέραντη. Δε με φοβίζει, είναι απλά μονότονη. Στη φύση μου αρέσουν τα μικρότερα μεγέθη. Προτιμώ τον μικρόκοσμο από τον μακρόκοσμο, τις περιορισμένες επιφάνειες. Μου αρέσει γιαπωνέζικη προσέγγιση της φύσης. Εστιάζουν σε ένα περιορισμένο χώρο αντικατοπτρίζοντας το απέραντο. Το νερό είναι ένα μυστηριώδες στοιχείο- λόγω της δομής του. Και έχει την ικανότητα να μεταδίδει τις κινήσεις, το βάθος, τις αλλαγές. Τίποτε δεν είναι πιο όμορφο από το νερό.» Αντρέι Ταρκόφσκι
Τα έργα του ισορροπούσαν ανάμεσα στο μεταφυσικό και το ρεαλιστικό. Μνήμες και όνειρα πηγάζουν μέσα από το έργο του, το οποίο βασίζεται σε αυτό που ο ίδιος βάπτισε «γλυπτική του χρόνου». Αυτή η κινηματογραφική θεωρία αναγνωρίζει ως βασικό γνώρισμα της 7ης τέχνης, την καταγραφή της αληθινής ανθρώπινης εμπειρίας του χρόνου. Τα μεγάλης διάρκειας και μακρινά πλάνα καθώς και ο αργός ρυθμός εξυπηρετούν ακριβώς αυτό τον σκοπό. Ο ίδιος απαρνήθηκε τον «συμβολισμό» και τον χαρακτηρισμό «ποιητικός κινηματογράφος».
«Το μεγάλο δυστύχημα, φαίνεται να λέει ο Ταρκόφσκι, δεν είναι ότι πέθανε ο Θεός, αλλά το ότι πεθαίνουν οι μάνες μας. Και τούτη η απώλεια είναι η απώλεια της ρίζας και η απώλεια της ρίζας δημιουργεί τη νοσταλγία για την ανέφικτη επιστροφή στην κοιτίδα. Ο Παράδεισος έχει χαθεί για πάντα και για όλους. Δουλειά των ποιητών είναι να μας θυμίζουν τούτη τη μεγάλη απώλεια. Κι ο Ταρκόφσκι είναι ένας πολύ μεγάλος ποιητής».
Από την κριτική του Βασίλη Ραφαηλίδη για τη «Νοσταλγία».
Οι ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι είχαν διακριθεί επανειλημμένα στο πλαίσιο Διεθνών Φεστιβάλ Ταινιών. Στο Φεστιβάλ των Καννών είχε κερδίσει βραβεία για τις ταινίες του Αντρέι Ρουμπλιώβ (1969), Σολάρις (1972), Στάλκερ (1980), Νοσταλγία (1983), Θυσία (1986) . Έχει βραβευθεί με Χρυσό Λέοντα για την ταινία του Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν (1962) , με το βραβείο BAFTA για τη Θυσία (1987) κ.α.
«Η βασανισμένη αυστηρότητα και η πνευματικότητα του Ταρκόφσκι βρίσκονται ελαφρώς εκτός μόδας στο σημερινό υπερ – καπιταλιστικό πεδίο της ειρωνείας και των ιντερνετικών meme. Όμως, καθώς ο πολιτισμός εφορμά με αυξανόμενη ταχύτητα σε μια κατάσταση μετα-αλήθειας και ρηχού αποπροσανατολισμού, εντός της οποίας η διαφωνία γίνεται όλο και πιο δύσκολο να καθοριστεί ή να τοποθετηθεί, αυτό το ντοκιμαντέρ αποτελεί μια επίκαιρη υπενθύμιση για το τι σήμαινε κάποτε “ανυποχώρητη καλλιτεχνική στάση”.» Modern Times
«Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή»
[ Ολοφάνερα φτιαγμένο από κάποιον που γνωρίζει πολύ καλά το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι, το ντοκιμαντέρ που υπογράφει ο γιος του είναι ταυτόχρονα φτιαγμένο και από κάποιον που αγαπά το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι και κάποιον που συγκινητικά, με με ατόφιο πάθος αλλά και αυτοσυγκράτηση (ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα δύο της ρώσικης ψυχής), προσπαθεί να το διατηρήσει αλώβητο ως μια βαθιά πνευματική κατάθεση, να του δώσει σάρκα και οστά ως μια πολύτιμη κινηματογραφική παρακαταθήκη, να το συστήσει σε μια νεότερη γενιά και να το κρατήσει εμβληματικό, διαχρονικό και επίκαιρο.
Υπάρχει άραγε ανάγκη, θα αναρωτηθεί κανείς, να «θυμίσεις» το έργο και τη φιλοσοφία ζωής ενός σκηνοθέτη από τους πλέον επιδραστικούς στην ιστορία του σινεμά, που μελετήθηκε και μελετάται ακόμη ως η επιτομή του ποιητικού σινεμά, μνημονεύεται ως έμπνευση ακόμη και από τους πιο «μοντέρνους» και δεν δείχνει σημάδια πτώσης δημοτικότητας στο εγγύς μέλλον;
Η απάντηση του Αντρέι Ταρκόφσκι του νεότερου είναι πως «ναι». Σε μια εποχή που το σινεμά χάνει τις διαστάσεις που κάποτε το έκαναν κάτι bigger than life, όπου η έννοια της «ποιητικής» στον κινηματογράφο ισοδυναμεί με επιτηδευμένα, αν όχι δήθεν avant-garde εγχειρήματα και οι αργοί ρυθμοί και το υπαρξιακό βάσανο μοιάζουν να ξεπερνιούνται από μια άλλη σαφώς ταχύτερη αίσθηση για το ρυθμό στην αφήγηση, οι οκτώ ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι μοιάζουν με ανεξίτηλα σημάδια μιας λογικής για την Τέχνη και τον άνθρωπο που ίσως τελικά λέει σήμερα πολλά περισσότερα κι από την εποχή που αποθεώθηκε.
Χωρισμένο σε μικρά κεφάλαια που καλύπτουν χρονολογικά τη ζωή και το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι, το «Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή» έχει για αφηγητή τον ίδιο τον σκηνοθέτη, σε μια σειρά από σπάνια ηχητικά ντοκουμέντα, που ο γιος του ντύνει με σπάνιο φωτογραφικό υλικό και με ένα δημιουργικό μοντάζ που μπλέκει υλικό από τη ζωή του Αντρέι Ταρκόφσκι ή γυρίσματα σε μέρη που έζησε με τις ταινίες του σε ένα αδιαίρετο χάρτη του σύμπαντος του. Η διάσημη θεωρία του για το «σμίλεμα του χρόνου», η πίστη του στο Δημιουργό, η κοσμοθεωρία του γύρω από την αποστολή του σινεμά και της Τέχνης γενικότερα, η δική του ανάγνωση πάνω στη μνήμη, τα παιδικά τραύματα, τη λογοτεχνία, τον έρωτα, τον Σαίξπηρ, τη φύση και την οικογένεια μοιάζουν εδώ συμπυκνωμένα σε ένα ημερολόγιο γραμμένο για να ορίσει μια ολόκληρη επικράτεια εικόνων και ιδεών.
Στο κέντρο αυτού του ημερολογίου η ευθεία γραμμή που ενώνει τον δημιουργό του ντοκιμαντέρ με τον πρωταγωνιστή του ντοκιμαντέρ και τον πατέρα του πρωταγωνιστή του ντοκιμαντέρ. Τρεις γενιές Ταρκόφσκι μοιάζουν να συνομιλούν, εξερευνώντας ακόμη περισσότερο τη σχέση τους, την παρακαταθήκη του ενός προς τον άλλον, την αγάπη που τους ένωσε ή τους χώρισε καθώς ο ποιητής Αρσένι Ταρκόφσκι δεν χαρίστηκε παρά μόνο περιστασιακά στον σκηνοθέτη Αντρέι Ταρκόφσκι και ο δεύτερος με τη σειρά του «έχρισε» συνειδητά η ασυνείδητα τον – με το ίδιο όνομα – γιο του, Αντρέι Ταρκόφσκι να διαχειριστεί στο διηνεκές το έργο του.
Στο φόντο βρίσκεται η Ρωσία, η σχέση του με μια χώρα που ο ίδιος θεώρησε πατρίδα, αλλά που η ίδια τον έδιωξε μακριά. Βρίσκεται και το πάγωμα του χρόνου που τόσο πολύ τρομάζει σήμερα τον σύγχρονο άνθρωπο αλλά και γνώμη του για τους κριτικούς, τα φεστιβάλ, τους θεατές, το μέλλον αυτού του κόσμου και την Αποκάλυψη.
«Η Τέχνη είναι μια από τις λιγότερο εγωιστικές ανθρώπινες απόπειρες. Το νόημα της Τέχνης είναι η προσευχή. Είναι η προσευχή μου. Και αν είναι η προσευχή μου να γίνει και προσευχή άλλων, τότε η Τέχνη μου θα έρθει πολύ κοντά στους άλλους.»
Αποσπασματικά στοιχεία της βιοφιλμογραφίας του Αντρέι Ταρκόφσκι που καταλαβαίνει καλύτερα κάποιος που έχει παρακολουθήσει τις ταινίες του και ξέρει τι διάγραμμα της φιλοσοφικής του θέσης πάνω στο σινεμά, την Τέχνη και τον άνθρωπο. Στην πραγματικότητα, το «Αντρέι Ταρκόφσκι. Σινεμά σαν Προσευχή» μοιάζει με το ιδανικό επίμετρο που θα έπρεπε να δει και να μελετήσει κάθε νέος σπουδαστής κινηματογράφου ή κάθε νέος παθιασμένος θεατής που ανακαλύπτει με δέος τις ιερές αγελάδες της ιστορίας του σινεμά, αφού πρώτα έχουν παρακολουθήσει και οι δύο τις ταινίες του Αντρέι Ταρκόφσκι μία προς μία με τη σειρά που έγιναν, από τα «Παιδικά Χρόνια του Ιβάν» μέχρι τη «Θυσία».
Έχοντας βιώσει το σύνολο του έργου του, νιώθεις πιο ικανός να επιχειρηματολογήσεις υπέρ της διαχρονικής επίδρασης του όχι μόνο ως σκηνοθέτη, αλλά όπως συνήθιζε να λέει και ο ίδιος για τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, τον Σαίξπηρ, τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και τον Λέοντα Τολστόι της ειδοποιού διαφοράς ανάμεσα σε έναν απλό ζωγράφο, συγγραφέα, συνθέτη και έναν ποιητή. ]
Μανώλης Κρανάκης
Πηγή: https://flix.gr/cinema
Βιογραφικά στοιχεία του Αντρέι Ταρκόφσκι
Αν ο Σεργκέι Αϊζενστάιν είναι ο άνθρωπος που ουσιαστικά δημιουργεί το ρωσικό κινηματογράφο, ο Αντρέι Ταρκόφσκι είναι αυτός που τον καθιερώνει. Ο σπουδαίος Ρώσος δημιουργός ήρθε στη ζωή στις 4 Απριλίου του 1932, στην πόλη Ζαβράγιε της Ρωσίας. Ως γόνος καλλιτεχνικής οικογένειας, ο πατέρας του Αρσένη Αλεξαντροβιτς Ταρκόφσκι ήταν σημαντικός Ρώσος ποιητής του 20ου αιώνα και η μητέρα του Μαρία Ιβάνοβα Βισνιακοβα ήταν ηθοποιός, στράφηκε από νωρίς στις τέχνες. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν ακόμη μικρός και η απομάκρυνση του πατέρα σε μια τόσο τρυφερή ηλικία τον σημάδεψε καθοριστικά.
Σπούδασε από μικρός πιάνο, γλυπτική αλλά και ζωγραφική. Ακολούθησε αργότερα σπουδές αραβικής γλώσσας, χωρίς ωστόσο να τις ολοκληρώσει.
Το 1956, ο 24χρονος πια Αντρέι αποφασίζει να στραφεί στον κόσμο του κινηματογράφου και εγγράφεται στην περίφημη κινηματογραφική σχολή της Μόσχας VGIK. Έχει ως μέντορές του τους Μιχαήλ Ρομ και Αλεξάντερ Ντοβζένκο. Την ίδια περίοδο σκηνοθετεί τα πρώτα πειραματικά μαθητικά φιλμ, The Killers (1956), There will be no leave today (1959). To 1960 θα αποφοιτήσει, παρουσιάζοντας ως πτυχιακή εργασία του την μικρού μήκους ταινία (46΄) Ο οδοστρωτήρας και το βιολί( The steamroller and the violin).
To 1962 σκηνοθετεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν, με την οποία θα κερδίσει το Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Το 1966 με την ταινία του Αντρέι Ρουμπλιώφ, προκαλεί την αντίδραση του σοβιετικού καθεστώτος, λόγω του χριστιανικού περιεχομένου της. Το 1972 σκηνοθετεί το Σολάρις, την πρώτη επιστημονικής φαντασίας ταινία που αποσπά βραβείο Gran Prix Special du Juri. Ακολούθησε Ο Καθρέφτης (1975), μια άκρως αυτοβιογραφική ταινία, που όμως δε βρίσκει την υποδοχή που της αξίζει στη Ρωσία. Το 1976, σκηνοθετεί το θεατρικό έργο Άμλετ του Σαίξπηρ, που ανεβαίνει στο Lenkom Theatre της Μόσχας. Η ταινία Στάλκερ (1979), θα είναι και η τελευταία που θα γυρίσει στη χώρα του.
Ακολουθούν το ντοκιμαντέρ Ταξίδι στο Χρόνο (1980), Νοσταλγία(1983) που γυρίζονται στην Ιταλία και το κύκνειο άσμα του Θυσία (1986), γυρισμένο στη Σουηδία, με το οποίο και θα κερδίσει 3 βραβεία στο Φεστιβάλ των Καννών.
Αφήνει την τελευταία του πνοή στις 29 Δεκεμβρίου 1986 στο Παρίσι, νικημένος από την επάρατη νόσο. Από το γάμο του με τη Larisa Kizilova είχε αποκτήσει ένα γιο, τον Andrei Jr. To 1990, θα τιμηθεί με το βραβείο Lenin, «για την εξαιρετική συμβολή του στην ανάπτυξη της κινηματογραφικής τέχνης».
Τα έργα του ισορροπούσαν ανάμεσα στο μεταφυσικό και το ρεαλιστικό. Μνήμες και όνειρα πηγάζουν μέσα από το έργο του, το οποίο βασίζεται σε αυτό που ο ίδιος βάπτισε «γλυπτική του χρόνου». Αυτή η κινηματογραφική θεωρία αναγνωρίζει ως βασικό γνώρισμα της 7ης τέχνης, την καταγραφή της αληθινής ανθρώπινης εμπειρίας του χρόνου. Τα μεγάλης διάρκειας και μακρινά πλάνα καθώς και ο αργός ρυθμός εξυπηρετούν ακριβώς αυτό τον σκοπό. Ο ίδιος απαρνήθηκε τον «συμβολισμό» και τον χαρακτηρισμό «ποιητικός κινηματογράφος».
Το έργο του αντιμετωπίστηκε από τις Σοβιετικές αρχές, τηρουμένων των αναλογιών της εποχής, με επιείκεια. Ο ίδιος μέσα στις σελίδες του ημερολογίου του (* «Μαρτυρολόγιο»), το οποίο διατηρούσε από τη στιγμή που εγκαταστάθηκε σε Ιταλία και Γαλλία, αναφέρει: «Είμαι χαμένος. Δεν μπορώ να ζήσω στη Ρωσία, αλλά ούτε μακριά από αυτήν» και εκφράζει το παράπονό του ότι δεν του επέτρεψαν να υλοποιήσει όλες του τις ιδέες.
Αν και επιθυμία του ήταν να γυρίζει «δύο ταινίες κάθε χρόνο», όπως εξομολογείται στα κείμενα του, ο Αντρέι Ταρκόφσκι μέσα σε 23 χρόνια ολοκλήρωσε μόλις 7 ταινίες. Επτά ταινίες που σημάδεψαν για πάντα τον παγκόσμιο κινηματογράφο και αδιαμφισβήτητα κατατάσσουν τον δημιουργό τους στους κορυφαίους κινηματογραφιστές όλων των εποχών.
Εργογραφία:
Ταινίες
• Οι Δολοφόνοι(Ubiitsy, 19′, 1958), Η πρώτη φοιτητική ταινία του, βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ.
• Δεν υπάρχει αναχώρηση σήμερα (Segodnya uvolneniya ne budet, 45′, 1959), δεύτερη φοιτητική ταινία.
• Ο οδοστρωτήρας και το βιολί (Katok i skripka, 46′, 1960), η πτυχιακή ταινία του.
• Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν (Ivanovo detstvo, 95′, 1962), πολεμικό δράμα, βραβευμένο στη Βενετία.
• Αντρέι Ρουμπλιόφ (Andrei Rublyov, 205′, 1969), βιογραφική ταινία για τον πιο διάσημο ρώσο αγιογράφο, που έζησε τον 15ο αιώνα.
• Σολάρις (Solyaris, 165′, 1972), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Στανισλάβ Λεμ.
• Καθρέφτης (Zerkalo, 108′, 1975), ταινία με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία.
• Στάλκερ (Stalker, 163′, 1979), επιστημονικής φαντασίας, εμπνευσμένη από τη νουβέλα των αδελφών Στρουγκάτσκι Πικ Νικ στο κράσπεδο του δρόμου.
• Ταξίδι στο χρόνο (Tempo di viaggio, 62′, 1983), τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ για την ιταλική τηλεόραση.
• Νοσταλγία (Nostalghia, 125′, 1983), ένας ρώσος πανεπιστημιακός αναζητά στην Ιταλία τα ίχνη ενός συμπατριώτη του συνθέτη του 18ου αιώνα.
• Θυσία (Offret, 149′, 1986), ο άνθρωπος μπροστά στην προοπτική ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.
Βιβλία που έγραψε ο ίδιος:
• Μαρτυρολόγιο, το προσωπικό ημερολόγιο του σκηνοθέτη από το 1970 έως το 1986. (εκδόσεις Ινδικτος, 2006)
• Σμιλεύοντας τον χρόνο (εκδόσεις Νεφέλη, 1987)
Βιβλία για τον Ταρκόφσκι:
• Αντρέι Ταρκόφσκι: Μια ξενάγηση στο έργο του του Αντουάν Ντε Μπεκ. (εκδόσεις Γκοβόστης, 1991)
• Αντρέϊ Ταρκόφσκι του Γιάννη Βασιλειάδη. (εκδόσεις Αιγόκερως, 2003)
• Ο ποιητής Αντρέι Ταρκόφσκι του Μάκη Μωραίτη. (εκδόσεις Καθρέφτης, 1997)
• Ταρκόφσκι, ένας νοσταλγός του παραδείσου του Σωτήρη Γουνελά. (εκδόσεις Διάττων, 2002)
Βραβεύσεις:Οι ταινίες του Andrei Tarkovsky είχαν διακριθεί επανειλημμένα στο πλαίσιο Διεθνών Φεστιβάλ Ταινιών. Στο Φεστιβάλ των Καννών είχε κερδίσει βραβεία για τις ταινίες του Αντρέι Ρουμπλιώβ (1969), Σολάρις (1972), Στάλκερ (1980), Νοσταλγία (1983), Θυσία (1986) . Έχει βραβευθεί με Χρυσό Λέοντα για την ταινία του Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν (1962) , με το βραβείο BAFTA για τη Θυσία (1987) κ.α.
Αναλυτικά οι βραβεύσεις και οι υποψηφιότητες των ταινιών του
Πηγή Βιογραφικών στοιχείων: New Star Art Cinema
Διαβάστε μια ακόμη ανάλυση του έργου του Αντρέι Ταρκόφσκι από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο
Page Facebook: Ινστιτούτο Αντρέι Ταρκόφσκι
Επιμέλεια δημοσίευσης Ευμορφία Καλύβα