Αγαπητική ματιά στο έργο της Βίκυς Αναγνώστη, την ποιητική της συλλογή «Ρυτά και άρρητα» εκδόσεις Φίλντισι από την ποιήτρια Όλγα Αχειμάστου.
Προσεγγίζοντας το φωτεινό έργο των λέξεων άμα τη έναρξη του, η εν θύμιση που σφραγίζει μέσω Μνημοσύνης, σου «επιβάλλει» σχεδόν, να κατανοήσεις εν τω βάθει την θεραπεία σου,
Αν δεν αρκούν μόνο
τα δικά σου χέρια,
ένωσέ τα με τους άλλους
για την αδιάρρηκτη αλυσίδα
της Αρμονίας.
με τη Χειρώνιο λαβή, που ο σοφός Χείρων χάρισε στον άνθρωπο όχι ως απλό δώρο αλλά μια εν δυνάμει θεραπεία μέσω της διαδρομής της Γνώσης.
Παραθέτει πολλά νοήματα όπως αυτό της Ποίησης που καλείσαι να συν εργαστείς με τους άλλους για την αδιάρρηκτη αλυσίδα της αρμονίας που φέρει αγάπη, γνώση, αλληλοθαυμασμό, παραδοχή στην υπεροχή του άλλου και στο αλληλοσυμπλήρωμα. Γιατί αυτό θέλει να υπηρετεί η Ποίηση την αγαστή αρμονία που οδηγεί στην Αγάπη.
Η Ποιήτρια Βίκυ Αναγνώστη σου φωτίζει την, ανέκαθεν ανοικτή, Πύλη στην αρχαία φιλοσοφία. Αυτήν που κάποτε η σχολική πραγματεία χάριζε σε όλους τους μαθητάς, ιδιαίτερα αν ο διδάσκων ήταν και μελετητής αγαπών αυτήν, και ιδιαίτερα ακόμη όπως η ποιήτρια, φιλεί την πολύτιμη αρχαιολογία δεικνύει με τον ποιητικό της αρχαιοπρεπή λόγο. Με μετέφερε πίσω να θυμηθώ την αρχαιολόγο μας που μ’ έκανε να λατρέψω την πραγματεία πάνω στα ευρήματα που σε οδηγούν στην ιστορία. Χαίρε κα Σιμάτου υπέροχη μου καθηγήτρια. Σ’ ευχαριστώ Βίκυ που μου την θύμισες.
Το εναρκτήριο ποίημα της Βίκυς Αναγνώστη «Ο ουρανός μου» με μια υπέροχη πλοκή ουσιαστικών και επιθέτων έτσι που να μην περισσεύει κανένα, παραθέτει ανοιχτά όπως ο ουρανός τ’ αστέρια του την ψυχοσύνθεσή της, την άμεση σύνδεση του ψυχισμού της με κάτι, που όλοι οι αποκαλυπτόμενοι ρομαντικοί και φυσιολάτρες ατενίζουν τον ουρανό που περικλείει αγγέλους και τα αποδημητικά πουλιά που ταξιδεύουν τις πυρφόρες επιθυμίες τους. Μια εράστρια της φύσης και του πύρρειου λόγου αποκαλύπτεται. Μιας νέας ψυχής που επιθυμεί αλλά άπειρη στην αναγνώριση αδυνατεί να ζωγραφίσει τις συμπτώσεις της ζωής της ενώ, ζωγραφίζει άριστα την ευμορφία του απέραντου γαλάζιου έναστρου ουρανού. Τι όμορφα ακουμπά τις ψυχές και αναγνωρίζει τον δημιουργό πλάστη.
Ρουφώντας την ποίησή της φτάνεις στη σελίδα 26, ποίημα «ο Πόνος» όπου η προτροπή της να συναντά κάποιος αγαπητικά το φόβο του, ξεπερνά εργασίες Φροϋντ και Άντλερ, με την απλότητα του ποιητικού οίστρου αποκαλύπτει ότι η αγαπητική προσέγγιση του φόβου επιφέρει αναγνώριση της αιτίας του και η γνώση αυτής της σοφίας, φέρει τη λύτρωση της ίασης. Κι εμείς θαυμάζουμε την φανέρωση ενός πολύτιμου δείγματος γραφής.
Ήταν Μεγάλη Πέμπτη που διαβάζοντας το βιβλίο «Ρυτά και άρρητα» συνάντησε στην σελίδα 27 ένα υπέροχα απλό λιγόλογο αλλά πλήρες μεστού νοήματος ποίημα «Ο ιλασμός» (εξαγνισμός, εξιλέωση, συγχώρηση). Εγκύπτοντας με «αληθές βλέμμα» ιλάσκεται ο ευτυχής να εντρυφεί στο διαυγές της ματιάς Του, πρόρρηση του Πάθους στο θολό τοπίο των ψευδαισθήσεων, που είναι σχεδόν όλη η επίγεια ζωή.
«Έκβαλε την δοκόν
εκ του οφθαλμού σου»
και η αέναη γνώση της Αγάπης ξεκινά ως ενθύμιση του καθ’ ομοίωσιν της ανθρώπινης σύστασης με την θεότητα. Ένα αριστουργηματικής πλοκής και ποιητικής δεινότητας ποίημα που καταδεικνύει την φιλολογική φιλοσοφική της προσέγγιση στην όντως αλήθεια.
Και απομυζάς το έργο με δίψα ποιητική καθώς υπέροχες εικόνες απ’ τ’ Αχαϊκό Ανάπλι με λαμπρό επιστέγασμα την Πύλη της Ειρήνης και του ελατοφίλητου βουνού στο σταυροδρόμι δένουν αρμονικά με τα ερωτικά της ενστικτώδη σκιρτήματα, αναθήματα στον ανόθευτο έρωτα.
Συνεχίζει το βλέμμα να πλανάται και κυλά αθόρυβα μέσα στις πολύτιμες λέξεις της ανθισμένης Ελληνικής γλώσσας, λέξεις που λίγοι πια χρησιμοποιούν όμως στέκονται στο φρύδι του ψυχικού χρόνου σαν πολύτιμα πετράδια. Συναντάς στην 30η σελίδα την άδηλο διαπνοή μιας ερωτευμένης ύπαρξης, αφημένη στην αποθέωση του είναι από τον έρωτα που θεώνει την ανθρώπινη υπόσταση. Η δύναμη του Έρωτα αλλά και η προσέγγισή του από την ποιήτρια και ενώ στερούμαστε θεαμάτων εκ της αρχαίας τραγωδίας αρκετά, σε πλήρη ενθύμηση των μεγάλων αυτών έργων που η λάτρης και ιέρεια της μελέτης τους προδίδει τον έρωτά της γι’ αυτά. Όμως έτσι χαρίζει σε μας απλόχερα την χαρά της ενθύμησης. Με απλές μα περήφανες εμπεριεκτικές εν τη γενέσει τους λέξεις, αποδίδοντας το νόημα των βαθέων υπαρξιακών ανθρώπινων ερωτημάτων, μας προτρέπει να ψαύσουμε την ουράνια νοηματική της ψυχικής ύπαρξης καθώς σίγουρο στέκει και διαδραματίζεται «η διάλυσις της ύλης».
Στην 33η σελίδα γι’ αυτόν που περιπατεί τον αυτογνωσιακό δρόμο δεν είναι καθόλου «Εις μάτην» αυτό το λιγόλογο αλλά δυνατό ποίημα.
Γνωρίζοντας την Βίκυ Αναγνώστη συναντάς μια κοπέλα με νέα ψυχή διαβάζοντας όμως την ποίησή της απολαμβάνεις έναν βαθειά σκεπτόμενη και ψαγμένο ποιητή που αναζητά τρόπους να μοιράσει την σοφία που συνάντησε στα περιπατητικά και εξορυκτικά του αναγνώσματα στον κόσμο της φιλολογίας /φιλοσοφίας και τον αρχαίο κόσμο των πολύτιμων Ελληνικών γραμματειών γιατί κάθε αρχαιολογικό εύρημα αποτελεί μια γραμματεία από μόνο του. Αριστουργηματική η προσέγγισή της στην «Ισορροπία του γλάρου», σελίδα 34η, καθώς η επαφή, ξανά και ξανά του ανθρώπου με το φως που, ως δίνη σε τυλίγει και που, στην υπέροχη Ελληνική του έκδοση, τα πορφυρά του χρώματα καταγράφονται στα αμέτρητα μίλια των θαλασσών της, η Βίκυ Αναγνώστη αντιλαμβανόμενη τις αμέτρητες προσεγγίσεις της ζήσης τις λανθασμένες και αποκλίνουσες σκέψεις για πολλά, πετά τα ψέματα αυτά στην καθαρτήρια θάλασσα. Και ως άλλος κάτασπρος γλάρος ανοίγει τα φτερά της για την νίκη της αλήθειας. Την διαπίστωση αυτή, μας την χαρίζει απλόχερα να την δουλέψουμε κι εμείς για να δοκιμάσουμε το πέταγμα προς το φως. Το πέταγμα του κάτασπρου γλάρου.
Ακούγοντας αρχαιοελληνική μουσική από τον Απολλώνιο περιδιαβαίνω το «Λιόγερμα» Σελίδα 35η, επιλέγει η ποιήτρια επιλέγει το μάγμα του έρωτος να είναι πυρακτωμένο κι όχι πυριγενές υγρό η αέριο τιμώντας έτσι την δύναμή του στο απόγειό του και αφήνει την σοφία της φύσης στην απόφαση του Θεού για την ανατολή των σωστών χρωμάτων κατανόησης της ύπαρξης. Προσεγγίζει τραγικές στιγμές από τις επιλογές της επικράτησης των επιλογών των μεγάλων αλλά και αυτών που ακολουθούν αυτές και μόνον οι μάνες ολοφύρονται για τους χαμένους ήρωες παιδιά τους. Μας θυμίζει τα πανέμορφα ρόπτρα και τα κάνει αντικείμενα όχι μόνο να μας θυμίζει την ομορφιά που υπήρχε κάποτε στις πόρτες αλλά και την ανύπαρκτη ενδοσκόπηση κάποιων που κλεισμένοι «έφυγαν» αδικώντας την ύπαρξή τους. Στην «Μάνα» της που μάνα είναι όλης της πλάσης ακουμπά όλη της την ποιητική τέχνη αποτίνοντας φόρο τιμής στην πολύτιμη και μοναδική αυτή σχέση λειτούργημα. Αφιερωμένο στην μητέρα της όμως πολλοί δανείζονται αυτήν την αφιέρωση για να κάψουν λιβάνι και μόσχο στην θύμισή της. Και ενώ κάποιος αναγιγνώσκει την «Α-κακία» στην 40η σελίδα και μεσ’ τους στίχους ανακινεί την εικόνα της πανέμορφης αυτής ύπαρξης δέντρου που κάποτε ήταν σε πληθώρα στους δρόμους και στα σπίτια με αυλές, το δένει τόσο όμορφα και αριστοτεχνικά ώστε η Α (στερητικόν άλφα) και η κακία να οδηγούν στην Αγάπη. Σε κάνει να υποκλίνεσαι η μεταφορικότητα των νοημάτων της. Κι αυτή απαύγασμα της μελέτης της γλώσσας μας που με τόση δύναμη έχουν αποποιηθεί οι Κυβερνήσεις αντί να φτιάχνουν εραστές δασκάλους της γλώσσης…
Κι ενώ γνωρίζει ο αναγνώστης ότι η Αρτινή Βίκυ Αναγνώστη αγάπησε την αρχαιολογία από τα υπέροχα μνημεία του τόπου της μας μεταφέρει αριστοτεχνικά στις Σέρρες στο Νύσιο πεδίο και την ιστορία της αρπαγής της Περσεφόνης που σαν ωδή ζητά να μας προσφέρει τους χλοόκαρπους βλαστούς της. Αναθυμούμενοι την μυθολογία σίγουρα η αφοσίωση και η πίστη στην Φύση και μόνο αυτή, (η Περσεφόνη γοητεύτηκε από τον Νάρκισσο και σκύβωντας να τον πάρει άνοιξε χαράδρα και την απήγαγε ο Πλούτωνας στον κάτω κόσμο) δεν οδηγεί στην αρμονία της ζήσης.
Και στην 42η σελίδα ποτίζω κι εγώ με δάκρυα το «Πως να λησμονήσω» της χαρισμένο στον δικό της Αη Γιώργη, τον πατέρα της ενθυμούμενη τον δικό μου πατέρα που στα πιότερα ενθυμήματα ταιριάζουν με τα δικά της… Αχ Βίκυ μου πόσο σ’ ευχαριστώ για αυτήν την υγρή μου θυσία. Πλέοντας στα θαλάσσια υποβρύχια ταξίδια της που τόσο διαφορετικά σε ταξιδεύουν ακολουθούν ποιήματα που δανειζόμενη φυσικά φαινόμενα και περιγραφές αγκαλιάζει τόσα εσωτερικά πλησιάσματα θεραπειών μέσω αλληγοριών. Η γλώσσα της μοναδικά υπέροχη. Και μόλις στην 45 σελίδα η Παλίντονος Αρμονία, μετά από τα αφιερώματα στους γονεϊκούς δρόμους και τις πεπατημένες σαν δάδα ανάπτει αυτή να μας θυμίσει ότι οι κατολισθήσεις φέρουν καινούρια δεδομένα και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η Όρσιδα σελίς 45η μια αληθινή πραγματεία, ως γραφή του Σοφοκλή εις Οιδίποδα επί Κολωνώ αποκαλύπτει τον αφουγκρασμό της χοϊκής της γύρης. Ένα αριστουργηματικό ποίημα που χρειάζεται μελέτη από όποιον το προσεγγίσει για την στάση του ειμί απέναντι στην ζωή. Στο υποπόδιο του ποιήματος, μια ρήση του Σενέκα μας επαναφέρει στην γλυκειά μελέτη των Λατινικών και την σοφία της συναίνεσης, για την αποτελεσματικότητα του ατομικού σεναρίου του καθένα αν συναινέσει στην συμμετοχή του στην ροή της γεγονότων της δασκάλας ζωής. Είναι τόσο συγκινητική η ανάγνωση των ρυτών και αρρήτων της Βίκυς Αναγνώστη που θαρρείς σε καθηλώνει στην σκέψη της ζωής εν γένει. Γι’ αυτό άραγε δεν πρέπει να είναι η Ποίηση;
Στην 47η σελίδα στο ποίημα Παλλίροια μας θυμίζει τον μύθο του Δευκαλίωνος και της Πύρρας που γέννησαν τον λαό από τας λαάς που πετούσαν πίσω τους και την ανάμιξη των συναισθημάτων από τον καλπασμό της Σελήνης σ’ μια αριστοτεχνική έκφραση. Η ποιητική της αναφορά σε κάθε ποίημα γεμάτη στοιχεία Ελλάδας από μυθολογία, ιστορία αφού κατά βάσιν είναι το στοιχείο της και μας κάνει δώρο υπέροχες αναφορές.
Και λίγο πιο κει στην σελίδα 50 η Τράγου Ωδή. Μια ακόμη ακίδα αναδρομής στη μελέτη των Λατινικών (όσοι είχαν την τύχη να μελετήσουν) με αφορμή μια παράξενη αναφορά σ’ ένα αγαπητικό χρήσιμο ζώο παραθέτει παράσημο για την όμορφη γραφή της. Και πάλι έρχεται η νοσταλγία του φθινοπώρου που με νότες, μυρωδιές και πέταλα εμπνέουν την ποιήτρια. Και να, η ερωτική πένα γεννιέται ξανά στις σελίδες 51,2 και 3 με λέξεις καρδιάς απ’ την πλούσια φαρέτρα της και το λεξοοπλοστάσιο της καθηγήτριας, εξαίροντας φυσικά τον Θεό της Θάλασσας και των Ωκεανών, του υδάτινου στοιχείου του συναισθήματος Ποσειδώνα.
Με ακροβολισμένα στο γύρισμα της σελίδας μικρά εύστοχα χαϊκού της, να ανάφτουν σαν λαμπίτσες στο μπεζ του χαρτιού του βιβλίου της. Χαϊκού η επεξηγηματικά ρητά που αφορούν το ποίημα ή έννοιες του.
Στον ήχο της ελιάς, σ’ αυτόν τον λαδί πηχτό και γεμάτο ζωή ήχο, ένα υπέροχο αφιέρωμα στην ιερότητα της ευγνωμοσύνης το βάλσαμο δέξου.
Ποιητική γραφή με θάρρος ποτισμένη και με τεράστιο σεβασμό στα θέματα που στέκονται στη μέση του χαρτιού της και στο αέναο της ανάκλησης των αναμνήσεων και των ανακαλούμενων γνώσεων μας παιδιόθεν. Πόσο με συγκινεί το ποίημα στην Άπτερο Νίκη, αυτή η Ιωνική στιγμή που θα μείνει ες αεί να μας αγγίζει. Το είχα κι εγώ απαγγείλει στο σχολείο, εκεί στην μεγάλη βεράντα με την λυκειάρχη μου κα Τριάντη να με συγχαίρει.
Θεματικές των ποιημάτων της είναι: ο έρωτας, η Ελπίδα, ο Χρόνος, το ανεκπλήρωτο, η αναμονή, η αδημονία, λησμονιά, η Κοσμογνωσία του αρχαίου κόσμου, ο πόλεμος και η ειρήνη, το κάλλος, η μνήμη και η λήθη, ο Γάμος, ο πόνος και η θλίψη, η αναπόληση, η μοναξιά, η αναζήτηση με τίποτε να μην λείπει ακόμη και η ζωή και ο θάνατος φυσικά. Επιστέγασμα τα Ρυτά και Άρρητα με την ιεροτελεστία του καθαρμού και αναμένοντας τον άκρατο οίνο ως επισφράγισμα της αποδοχής των σπουδών μας.
Μία άρρηκτη σχέση αγάπης αρχαίου κόσμου, λυρισμού και ψυχικού ταξιδιού.
Ρυτά, με πλούσιο και πλήρες περιεχόμενο.
Όλγα Αχειμάστου
«Ρυτά και άρρητα» Βίκυ Αναγνώστη – Εκδόσεις Φίλντισι
Βιογραφικό
Η Βίκυ Αναγνώστη γεννήθηκε στην Άρτα.
Τα μνημεία και η ιστορία της πόλης αποτέλεσαν τα πρώτα ερεθίσματα που την ώθησαν στις περαιτέρω πνευματικές ανησυχίες της. Όταν ήταν σε μικρή ηλικία η οικογένειά της μετακινήθηκε στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές της σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ως πτυχιούχος του Ιστορικού Αρχαιολογικού τμήματος της Φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών συμμετείχε σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ερέτρια. Υπηρέτησε ως φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση και αποχώρησε το 2012. Έκτοτε, ασχολείται με τη λογοτεχνία και άλλες μορφές τέχνης. Η ποίηση είναι η μεγάλη της αγάπη και γράφει από πολύ νεαρή ηλικία. Τελευταία, της απονεμήθηκε το Β΄ βραβείο για τη συμμετοχή της στο Η’ Παγκόσμιο, Ποιητικό Διαγωνισμό από την Αφικτυονία Ελληνισμού για το 2019.
«Το φως του Παρθενώνα»
Όσοι βαδίζουν στον ήλιο
τους ακολουθεί η σκιά τους
και όσοι βαδίζουν στη δόξα
ο φθόνος τους συνοδεύει.
Η Αγάπη για τη Σοφία
στο θάνατο οδηγεί,
στο θάνατο του Εγώ και της Αμάθειας.
Μόνο η θεϊκή μανία του Έρωτα
μπορεί το κατάφωτο κάλλος να χαρίσει.
…
Μην ξεχνάς άνθρωπε το τελικό σκοπό της ενσαρκώσεως σου:
είναι η επάνοδος στη θεϊκή μονάδα.