Αργοπεθαίνει όποιος – Φέρνοντας το Άγιο Πάθος στα ανθρώπινα μέτρα…
Παναγιώτης Σπανός
«Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις,
όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός
χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη
από το απλό γεγονός της αναπνοής.
Μονάχα με μια φλογερή υπομονή
θα κατακτήσουμε την θαυμάσια ευτυχία.»
Πάμπλο Νερούδα
Αργοπεθαίνει όποιος – Φέρνοντας το Άγιο Πάθος στα ανθρώπινα μέτρα…
Ο θάνατος σε μικρές δόσεις, ο αργός θάνατος, είναι ανυπόφορος. Κυρίως ο αργός, ο βασανιστικός θάνατος που μπορεί να προκαλέσει είτε μια σοβαρή ασθένεια, είτε -ακόμα χειρότερα- η καθημερινότητα.
Αν υποθέσουμε ότι όλοι οι δικοί μας άνθρωποί, όπως άλλωστε τους το ευχόμαστε με κάθε ευκαιρία, είναι και θα παραμείνουν υγιείς, άρα κατά την επιθυμία μας δεν κινδυνεύουν από τον αργό, βασανιστικό θάνατο κάποιου καρκίνου ας πούμε ή του κορωνοϊού που μας προέκυψε εσχάτως, γιατί άραγε δεν ευχόμαστε αντίστοιχα στους ίδιους ανθρώπους, στους ανθρώπους που λέμε ότι αγαπάμε, ότι λατρεύουμε και που τους σκεφτόμαστε συνέχεια πρωΐ, μεσημέρι και βράδυ να μην βιώνουν τον αργό και βασανιστικό θάνατο της καθημερινότητας, της πλήξης, της αφόρητης ανίας και της κανονικότητας;
Και το φετινό Πάσχα είναι προ των πυλών. Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη και γεμάτη μηνύματα για τους ανθρώπους γιορτή της Χριστιανοσύνης -κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί αυτό. Η είσοδος Του στην Ιερουσαλήμ κι εκείνο το «Ωσαννά εν τοις Υψίστοις» πολύ σύντομα μετατράπηκε στην ομόθυμη και εν πολλοίς κατευθυνόμενη κραυγή του όχλου, το «Σταύρωσον Αυτόν». Πόσες φορές άραγε δεν έχει βρεθεί ο καθένας μας να βιώνει αυτή τη βαναυσότητα του περίγυρου όχλου;
Κι όμως, το μαρτύριό Του το υπέμεινε χωρίς να πει βαρύ λόγο για κανέναν. Τον Γολγοθά Του τον βάδισε αγόγγυστα, φορτωμένος τον Σταυρό Του και την χλεύη των ανθρώπων. Η ζωή Του εν Τάφω κράτησε λίγο, πολύ λίγο. Η Ανάστασή Του ήρθε και μαζί της ήρθε η Ανάστασή μας, σύμφωνα με το κήρυγμα των Ευαγγελίων… Το θεϊκό σχέδιο θα πει κάποιος και, κατά τας Γραφάς, ίσως και να έχει δίκιο. Το σχέδιο ήταν τέλειο, χωρίς το παραμικρό ψεγάδι. Ο καθένας έπαιξε σωστά το ρόλο που του ανατέθηκε και η εφαρμογή του ήταν άψογη -καμία λεπτομέρεια δεν στάθηκε ικανή να αλλοιώσει τη Θεία Πρόνοια.
Πρόκειται για την ομορφότερη ιστορία ετούτου του κόσμου, τόσο τραγική και συνάμα τόσο χαρμόσυνη. Αυτός είναι ο κόσμος μας, γεμάτος συνθέσεις και αντιθέσεις. Οι συνθέσεις μας φέρνουν πιο κοντά στο Θεό, στο Χριστό, εν τέλει όμως στον ίδιο τον συνάνθρωπο, εφ’ όσον δεχόμαστε ότι είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση. Οι αντιθέσεις από την άλλη κρατούν τις ισορροπίες.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς ποια είναι η σύνδεση ανάμεσα στο θαυμάσιο αυτό ποίημα, το «αργοπεθαίνει όποιος…» με το Θείο Πάθος και το θαύμα της Ανάστασης του Ιησού Χριστού, ποιο είναι το κοινό στοιχείο τους. Είναι ο συμβιβασμός, σύμφυτος και απολύτως συμβατός με την ανθρώπινη.
Στο «αργοπεθαίνει όποιος…» περιγράφεται ιδανικά ο συμβιβασμένος άνθρωπος: αυτός που επιλέγει να σηκώσει τον… λάθος σταυρό. Ο Ιησούς σήκωσε τον Σταυρό που Του ανατέθηκε, κι ο Σταυρός αυτός ήταν φτιαγμένος από τα πιο όμορφα υλικά αυτού του κόσμου: την ελπίδα, την αγάπη, τη συγχώρεση, τη συμπόνια και τη γλυκιά προσμονή -ακόμα κι από έρωτα, αλλά αυτό είναι από άλλα… ευαγγέλια. Ο Ιησούς στάθηκε ασυμβίβαστος μπροστά στους «δικαστές» και τον τελικό «κριτή» Του: τον Άννα, τον Καϊάφα και τον Πόντιο Πιλάτο. Στάθηκε ασυμβίβαστος και με απέραντη κατανόηση και αγάπη γι’ αυτόν τον όχλο που ζητούσε με πάθος την τιμωρία του, χωρίς αυτό το αστόχαστο πλήθος να γνωρίζει καν τι ζητάει! Και στάθηκε ασυμβίβαστος γιατί ήταν αποφασισμένος να το ζήσει -ίσως και γιατί… «έπρεπε, αφού αυτό ήταν το σχέδιο» θα πει κάποιος υποψιασμένος. Κι όμως ο Ιησούς έδωσε αφειδώλευτα το είναι Του για τον συνάνθρωπο Του, για τον άνδρα και τη γυναίκα, ακόμα κι αν ήταν υποχρεωμένος να ακολουθήσει το σχέδιο.
Παραμύθια θα πει κάποιος. Ακόμα κι έτσι να είναι, σκεφτείτε τι θα ήταν η ζωή μας χωρίς τους μύθους της. Σκεφτείτε πως θα μεγαλώναμε αν από παιδιά ακούγαμε ή μαθαίναμε μόνο αληθινές ιστορίες! Σκεφτείτε τον καθένα και την καθεμιά από εμάς, τους κατ’ εικόνα και ομοίωση, να κουβαλάμε έναν σταυρό στην καθημερινότητά μας, τον σταυρό της κανονικότητας. Σκεφτείτε, ο καθένας και η καθεμιά από εμάς πόσους Άννες, πόσους Καϊάφες και πόσους Πόντιους Πιλάτους συναντήσαμε στις ζωές μας. Σκεφτείτε ακόμα πόσους πρόθυμους συναντήσαμε στις ζωές μας, πρόθυμους να μας δείξουν ποιος είναι ο ίσιος, ο σωστός δρόμος αδιάφοροι -αυτοί οι πρόθυμοι- για τις ζωές που εμείς δεν… ζήσαμε.
Τελικά τι ακριβώς χρειαζόμαστε; Έναν Θεό να μας δείξει τον δρόμο; Το θέμα είναι ποιον Θεό έχουμε ανάγκη, ο καθένας και η καθεμιά. Τη λογική ή την καρδιά;
Κανένας μας δεν αποζητάει τη σταύρωσή του, κι όμως όλοι τη βιώνουμε, ο καθένας και η καθεμιά με τον τρόπο που επέλεξε. Όλοι μας μια ανάσταση αποζητούμε. Αυτό το θαύμα της ψυχής, της δύναμης της θέλησης και της πίστης στον εαυτό μας επιθυμούμε να βιώσουμε.
Αργοπεθαίνει, λοιπόν, όποιος μετά τη σταύρωσή του, δεν αποζητά την ανάσταση του, πιστεύοντας, προφανώς λανθασμένα όπως απέδειξε ο Ιησούς, ότι τα θαύματα κρατούν μόνο τρεις ημέρες. Κι όμως, τα θαύματα κρατούν πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζουμε, απλά δεν γίνονται κάθε μέρα. Τα θαύματα κρατούν όσο αντέχει η φαντασία. όσο η φαντασία αντέχει να τα υποστηρίξει και να δώσει το τέλος που εκείνη θέλει.
Αργοπεθαίνει, λοιπόν, όποιος δεν μετουσιώνει τον μικρό Χριστό που κρύβει μέσα του, σ’ έναν δυνατό άνθρωπο, όπως ήταν και ο ίδιος ο Ιησούς -πέρα από Θεάνθρωπος- πρόθυμος να υποστεί το μαρτύριο των επιλογών που τον οδήγησαν μακριά από κάθε τι το καθημερινό, κάθε τι το τετριμμένο. Η ζωή είναι γεμάτη «πρέπει», αλλά τη διαφορά την κάνουν τα «θέλω», και ο Χριστός επέλεξε τα δικά του «θέλω» αλλιώς θα παρέμενε ένας ταπεινός μαραγκός.
Καλή Ανάσταση σε όλους, και ιδιαίτερα σ’ εκείνους και σ’ εκείνες που τη θέλουν πραγματικά και δεν την εύχονται απλώς τσουγκρίζοντας κόκκινα αυγά στα πασχαλινά τραπέζια και κοιμώμενοι τον -γεμάτο ρεψίματα- ύπνο του δικαίου: τον ύπνο του καθημερινού, του αληθινού θανάτου…
Παναγιώτης Σπανός